Gdzie grają na najwyższym poziomie? Druga edycja rankingu „Sporty drużynowe – najlepsze miasta w Polsce”!

Polacy lubią sportowe emocje i rozgrywki na najwyższym poziomie. Postanowiliśmy przyjrzeć się najpopularniejszym dyscyplinom drużynowym w Polsce i sprawdzić, w których polskich miasta gra najwięcej klubów na najwyższym poziomie rozgrywkowym. Czy wyniki zaskakują? Można je porównać z zeszłoroczną, pierwszą edycją naszego rankingu. Doszło do kilku znaczących zmian! Które miasta awansowały, a które zanotowały spadki?

Rok temu po raz pierwszy przedstawiliśmy nasze wyliczenia i analizy dotyczące najbardziej sportowych miast w kraju, pod względem sportów drużynowych. Premierowe notowanie klasyfikacji cieszyło się sporą popularnością, dlatego wracamy z drugą odsłoną rankingu. Rozbudowaliśmy metodologię i sposób liczenia, dzięki czemu najnowsza edycja rankingu jest jeszcze lepsza. A biorąc pod uwagę wyniki i przetasowania, które zaszły, jeszcze ciekawsza!

Ranking miast – metodologia i punktacja

Zanim przejdziemy do wyników, krótko o metodologii tworzenia rankingu  „Sporty drużynowe – najlepsze miasta w Polsce”. Pod lupę wzięliśmy tylko sześć najpopularniejszych sportów drużynowych w naszym kraju. Dlaczego tyle? Wybór oparliśmy o analizę i wyniki oglądalności, pieniędzy, wartości marketingowej, jak i typowania w zakładach bukmacherskich danych sportów drużynowych. Dlatego do sporządzenia rankingu wybraliśmy:

• Piłkę nożną (Ekstraklasa, I liga, II ligę mężczyzn i Ekstraligę kobiet)
• Siatkówkę (najwyższa klasa rozgrywkowa kobiet i mężczyzn)
• Koszykówkę (najwyższa klasa rozgrywkowa mężczyzn)
• Żużel (najwyższa klasa rozgrywkowa mężczyzn)
• Piłkę ręczną (najwyższa klasa rozgrywkowa kobiet i mężczyzn)
• Hokej na lodzie (najwyższa klasa rozgrywkowa mężczyzn)

Piłkę nożna potraktowaliśmy inaczej niż resztę rozgrywek, ze względu na popularność tej dyscypliny i przewagę nad innymi sportami. Dlatego też kluby Ekstraklasy otrzymywały 2 punkty, pierwszoligowe kluby 1, a drugoligowe 0,5. 

W pozostałych sportach każdy klub mógł liczyć na 2 punkty. Jedynie spadkowicz z poprzedniego sezonu otrzymywał oczko mniej. Wszystkich w takim samym stopniu dotyczyły punkty bonusowe za medale/podium ligowe. Mistrz kraju w danych rozgrywkach otrzymał dodatkowy 1 punkt, wicemistrz 0,5 punktu, a brązowy medalista 0,25 punktu. 

Ustalając końcową kolejność rankingu zdarzyły się przypadki ośrodków miejskich z taką samą sumą punktów. Wtedy o kolejności decydowała najpierw liczba drużyn (im więcej tym wyżej w rankingu), mistrzów, a następnie medalistów z ostatniego sezonu.

TOP 10 miast rankingu „Sporty drużynowe – najlepsze miasta w Polsce”

Miejsce 10 – Gdańsk

• Lechia (piłka nożna)
• AP Orlen Gdańsk (piłka nożna)
• Trefl (siatkówka)
• Wybrzeże (piłka ręczna)

Wydawałoby się, że Gdańsk to idealne miejsce do rozwoju piłki nożnej. W praktyce i tak jest, ale jeśli mowa o kobiecym futbolu. Spadek Lechii mocno mógł namieszać w naszym rankingu, jednak panie mają swoje przedstawicielki w Ekstralidze. A trzeba przyznać, że radzą sobie tam naprawdę dobrze. Gdańszczanie swoich przedstawicieli w najwyższej klasie rozgrywkowej mają również w piłce ręcznej i siatkówce. Nie zmienia to jednak faktu, że w porównaniu do poprzedniego roku miasto to zanotowało spadek w naszym rankingu — z czwartej lokaty właśnie na 10.

Miejsce 10 – Bielsko-Biała

• Podbeskidzie (piłka nożna mężczyzn)
• Rekord (piłka nożna kobiet)
• BBTS (siatkówka mężczyzn)
• BKS (siatkówka kobiet)

Bielsko-Biała w województwie ma sporą konkurencję, ale na żywiecczyźnie już nie za bardzo. Dlatego może pretendować do miana “klubu regionu”. To miasto jest miejscem tak naprawdę dla dwóch sportów drużynowych – piłki nożnej i siatkówki. Warte podkreślenia jest, że kibice z Bielska-Białej mogą w akcji podziwiać zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Piłkarze “Górali” marzą o ponownej grze w elicie, a siatkarki chciałby nawiązać do najlepszych czasów w historii klubu. Potencjał jest, ale jeszcze trochę brakuje. Czy w przyszłości będzie tylko lepiej? Czas pokaże.

Miejsce 7 – Szczecin 

• Pogoń (piłka nożna mężczyzn)
• Pogoń (piłka nożna kobiet)
• Pogoń (piłka ręczna mężczyzn)
• King (koszykówka mężczyzn)

Stolica Pomorza Zachodniego zdecydowanie najbardziej kojarzy się kibicom sportu w Polsce z piłką nożną. Pogoń jest obecnie zaliczana do najlepszych klubów w naszym kraju, czego dowodem było 4. miejsce w Ekstraklasie w ubiegłym sezonie. W całej swojej historii klubowi nie udało się jednak zdobyć mistrzostwa Polski. 

Tego samego nie można powiedzieć o koszykówce — King Wilki Morskie Szczecin jest obecnie najlepszą drużyną na polskich parkietach koszykarskich dzięki zwycięstwu ze Śląskiem Wrocław w finale MP w sezonie 2022/23. Było to pierwsze mistrzostwo w historii klubu. Przed bieżącym sezonem do gabloty z trofeami w Szczecinie trafił także Superpuchar Polski. Poza tym kibice w stolicy Pomorza Zachodniego mogą oglądać kobiecą sekcję Pogoni w piłce nożnej oraz męską drużynę piłki ręcznej. Oba te kluby wciąż czekają na znaczące sukcesy. 

Miejsce 7 – Lubin

• Zagłębie (piłka nożna mężczyzn)
• Zagłębie II (piłka nożna mężczyzn)
• Cuprum (siatkówka mężczyzn)
• Zagłębie (piłka ręczna kobiet)
• Zagłębie (piłka ręczna mężczyzn)

Można by było powiedzieć, że w Lubinie naprawdę nie mają się czego wstydzić, jeśli rozpatrujemy względy sportowe. Zagłębie kolejny występuje w piłkarskiej Ekstraklasie, a w tegorocznym rankingu nagrodziliśmy skromnie również drugoligowe rezerwy. Kibice liczący na sportowe wrażenia, mogą wybrać się w Lubinie między innymi na siatkarski Cuprum, czy czterokrotnego Mistrza Polski w piłce ręcznej kobiet, któremu przyznaliśmy dodatkowy punkt właśnie za koronę w sezonie 2022/23. Mimo to, musimy wspomnieć, że miast to zanotowało niewielki spadek w porównaniu do naszego ubiegłorocznego rankingu. W tamtym okresie uplasowało się bowiem na czwartej lokacie. Wciąż jednak potencjał i możliwością są duże.

Miejsce 7 – Częstochowa

• Raków (piłka nożna mężczyzn) 
• Skra (piłka nożna mężczyzn) 
• Exact Systems Hemarpol (siatkówka)
• Włókniarz (żużel)

Swego czasu Częstochowa znana była raczej z utrudniania życia sportowcom i kibicom, a nie z sukcesów. Sytuacja jednak w ostatnich latach się zmieniła. Poza Włókniarzem Częstochowa do głosu zaczęły dochodzić inne kluby. Najpierw w siłę urosła piłka nożna. Apogeum wielkich wydarzeń było mistrzostwo Polski piłkarzy Rakowa Częstochowa. Na poziomie centralnym miasto, znane raczej z Jasnej Góry, ma jeszcze Skrę. Jako sukces należy uznać ponadto awans do PlusLigi siatkarzy. Nie jest to już legendarnych częstochowski AZS, ale młodzież wychowana przez Norwida (obecnie pod nazwą Exact Systems Hemarpol Częstochowa). Siódma lokata jest warta podkreślenia. W końcu Częstochowa zaliczyła ogromny skok – z 19. na 7. lokatę!

Miejsce 6 – Kraków

• Cracovia (piłka nożna)
• Wisła (piłka nożna)
• Hutnik (piłka nożna)
• UJ (piłka nożna)
• Cracovia (hokej)

Przed rokiem Kraków nie załapał się nawet do czołowej dziesiątki, a po niespełna 12 miesiącach debiutuje w naszym rankingu na szóstym miejscu. Stolica województwa małopolskiego kojarzy się przede wszystkim z piłką nożną i choć, ku zaskoczeniu wielu, drugi rok z rzędu jedynym reprezentantem miasta w Ekstraklasie jest Cracovia, to musimy przyznać, że w Krakowie nie mają co narzekać na rozwój tej dyscypliny. O powrót na najwyższy, piłkarski szczebel rozgrywkowy walczy Wisła, a w drugiej lidze znalazł się Hutnik, któremu także przyznaliśmy punkty. A pamiętajmy, że w poprzednim roku II ligę reprezentowała także Garbarnia, która jednak nie poradziła sobie z pewnymi problemami i spadła do III ligi. Dobrze wygląda także kobiecy futbol w Krakowie, który ma swoje przedstawicielki w Ekstralidze. Na złą passę nie mają też co narzekać “Pasy”, ponieważ punkty przyznaliśmy także sekcji hokeja na lodzie. 

Miejsce 5 – Katowice

• GKS (piłka nożna mężczyzn)
• GKS (piłka nożna kobiet)
• GKS (siatkówka mężczyzn)
• GKS (hokej na lodzie)

Katowice kilka lat temu zdecydowały, że największy klub, czyli GKS pójdzie drogą klubów wielosekcyjnych. Ta decyzja okazała się słuszną, bo pod jednym herbem fani mają zapewnioną szeroką rozrywkę sportową na wysokim poziomie. I co bardzo ważne, z sukcesami. Ostatni sezon był niezwykle udany dla piłkarek GKS, które zdobyły tytuł mistrzyń Polski i nie tak dawno temu na stadionie przy ul. Bukowej wybrzmiał hymn słynnej Ligi Mistrzów. Hokeiści na lodzie już od pewnego momentu są elitą tej dyscypliny i piękne tradycje tego sportu są kultywowane w stolicy Górnego Śląska. Budowa nowego stadionu piłkarzy ma natchnąć pierwszoligową drużynę do walki o powrót po wielu latach do Ekstraklasy. To mogłoby sprawić, że Katowice, które rok temu znalazły się poza pierwszą dziesiątką, mogłyby postarać się o atak na podium, choć konkurencja też nie śpi. 

Miejsce 4 – Warszawa

• Legia  (piłka nożna)
• Legia koszykówka), 
• Polonia (piłka nożna) 
• Projekt (siatkówka) 
• Dziki (koszykówka)

Miejsce tuż za podium na pewno nie jest idealnym. Patrząc z drugiej strony, stolica zaliczyła w naszym rankingu spory skok (poprzednio miejsce 9). Wpływ na to miało wiele czynników. Choćby awans do I ligi Polonii Warszawa, która poprzednie lata spędziła poza szczeblami centralnymi. Dodatkowo Legia zgarnęła dodatkowe pół „oczka” za wicemistrzostw Polki. Mimo to i tak więcej punktów wywalczyli przedstawiciele innych dyscyplin. Warszawa może pochwalić się także klubem siatkarskim w najwyższej lidze, jak i dwoma zespołami koszykarskimi. Mimo to piłka nożna, a dokładnie medal Legii sprawił, że stolica Polski wyprzedziła stolicę województwa śląskiego. Gdyby nie ona (wicemistrzostwo Legii i awans Polonii) to Katowice zajęłyby miejsce tuż za podium. 

Miejsce 3 – Lublin

• Motor (piłka nożna)
• Motor (żużel) 
• LUK (siatkówka)
• MKS (piłka ręczna) 
• Start (koszykówka)

Trójkę najwyżej sklasyfikowaną otwiera Lublin. To minimalny spadek w porównaniu do poprzedniego zestawienia. Poprzednio Lublin zajął miejsce drugie. Wpływ na to miała między innymi dobra postawa pozostałych miast. Lublin swój kapitał opiera przede wszystkim na liczbie zespołów na wysokim poziomie. Awans do I ligi zanotował piłkarski Motor, co już dodało Lublinowi “oczko”. Żużlowcy obronili tytuł mistrza Polski – kolejne +1. Brązowy medal wciąż oznacza, że jest dobrze, a może być nawet lepiej. 

Od kilkunastu lat Lublin ma określone kierunki strategii rozwoju sportu. Postawiliśmy sobie za cel przywrócenie naszego miasta do grona liczących się ośrodków sportowych, choćby dlatego, że Lublin ma wspaniałą historię osiągnięć w wielu dyscyplinach. W ostatnich latach systematycznie inwestowaliśmy w infrastrukturę, modernizowaliśmy istniejące obiekty, przeznaczyliśmy mocne wsparcie dla aktywności sportowej dzieci i młodzieży, rozwijaliśmy współpracę z klubami i wdrażaliśmy autorskie projekty szkoleniowe.

W Lublinie rozwija się wiele dyscyplin sportowych: piłka ręczna, siatkówka, koszykówka, lekkoatletyka czy żużel. Właściwe przeznaczenie środków i współpraca z klubami przyniosła efekty. Dzięki dobrej strategii możemy cieszyć się mistrzowskimi tytułami lubelskich zespołów i medalami zdobywanymi na najważniejszych imprezach sportowych, czego potwierdzeniem jest wysoka pozycja Lubina w rankingu. Do tego sukcesu przyczyniły się m.in. osiągnięcia żużlowców Platinum Motor Lublin oraz Polskiego Cukru AZS UMCS, ale także koszykarzy MKS START Lublin, piłkarek ręcznych MKS Lublin, siatkarzy LUK Lublin, czy piłkarzy Motoru Lublin, którzy po latach awansowali do 1 Ligi. Wszystkim lubelskim drużynom gratuluję i życzę dalszych sukcesów, a kibicom wspaniałych sportowych emocji.

Krzysztof Żuk, prezydent Lublina

Miejsce 2 – Wrocław 

• Śląsk (piłka nożna mężczyzn)
• Śląsk (piłka nożna kobiet)
• #Volley (siatkówka kobiet)
• Śląsk (koszykówka mężczyzn)
• Sparta (żużel)

Stolica Dolnego Śląska ma wspaniałe tradycje na sportowej mapie Polski. Obecnie jest najbardziej kojarzona z piłką nożną, koszykówką, żużlem i siatkówką. 

Kibice piłkarscy są obecnie świadkami renesansu formy Śląska Wrocław pod wodzą trenera Jacka Magiery — zespół w kilka miesięcy przeniósł się z okolic strefy spadkowej do ścisłej czołówki Ekstraklasy. W całej swojej historii WKS spędził 47 sezony na najwyższym poziomie rozgrywkowym w Polsce. 2 razy sięgnął po mistrzostwo, po raz ostatni w sezonie 2011/12. Sekcja piłki nożnej kobiet może się pochwalić lepszym wynikiem — w latach 2001-2008 drużyna była najlepsza w Polsce osiem razy z rzędu!

Wrocław żyje także koszykówką — Śląsk aż 18 razy był mistrzem Polski w tej dyscyplinie sportu, co czyni go rekordzistą w całym kraju. Szczególnym okresem były lata 90. XX wieku i początek XXI wieku, kiedy klub zdobył 10 z 18 swoich tytułów. Później nastąpił drobny kryzys, ale kibice doczekali się powrotu na szczyt — w 2022 r. mistrzostwo wróciło do stolicy Dolnego Śląska. Ostatni sezon również można uznać za udany, jednak w finale MP lepszy okazał się King Wilki Morskie Szczecin. Swoją cegiełkę do pozycji Wrocławia na koszykarskiej mapie Polski dołożyła też drużyna kobiet, Ślęza, która dwukrotnie zdobywała mistrzostwo naszego kraju (1987, 2017).

Dumą miasta jest żużlowy WTS Wrocław, który występuje obecnie pod nazwą Betard Sparta Wrocław. Drużyna stawała na podium mistrzostw Polski aż 26 razy, z czego pięciokrotnie sięgała po złoty medal. W niedawno zakończonym sezonie wrocławianie dotarli do finału, jednak tam musieli uznać wyższość Motoru Lublin. W barwach klubu jeżdżą czołowi żużlowcy z całego świata, m.in. Maciej Janowski, Tai Woffinden czy Daniel Bewley.

Fani siatkówki kobiet też znajdą coś dla siebie we Wrocławiu. #Volley Wrocław to klub istniejący od 1945 r., który kilkakrotnie zmieniał nazwę w swojej historii. Drużyna wciąż czeka na mistrzostwo Polski, ale parę razy było blisko, ostatnie dobre wyniki miały miejsce w 2014 r. (wicemistrzostwo) i 2016 r. (3. miejsce).

Wrocław, ze względu na swoją historię, jest postrzegany jako miasto wielokulturowe, a ja dodam, że gdy chodzi o sport, jest również miastem multidyscyplinarnym. Tak jak społeczność Wrocławia ma różne korzenie, tak ma również odmienne zainteresowania i pasje, które można w tym mieście rozwijać. Jesteśmy bodaj jedynym ośrodkiem w Polsce, który może się pochwalić tytułami mistrza kraju w takich dyscyplinach jak piłka nożna, żużel, koszykówka, siatkówka i piłka ręczna. Wymieniłem właśnie dyscypliny, w których po złote medale mistrzostw Polski sięgały nasze męskie drużyny, jednak nie zapominajmy, że takie firmy jak koszykarki Ślęzy, szczypiornistki AZS-u AWF-u czy futbolistki AZS-u również wpisywały się na karty historii jako te najlepsze.

Miasto wspiera i będzie wspierać sport szeroko pojęty – i młodzieżowy, i zawodowy, bo nie jest to żaden truizm, lecz fakt powszechnie znany, że prawdziwy, czysty sport uczy i wychowuje. Podkreślam, prawdziwy i czysty, bo niebezpiecznie zaczyna nas otaczać biznes sportów freakowych, gdzie nie są ważne wytrenowane umiejętności, tylko kto głośniej krzyczy. I w bardziej wulgarny sposób.

Wojciech Koerber, Departament Prezydenta Wrocławia, Wydział Komunikacji Społecznej

Miejsce 1 – Łódź

• Widzew, ŁKS, ŁKS II  (piłka nożna mężczyzn)
• SMS (piłka nożna kobiet)
• ŁKS (siatkówka kobiet) 
• Grot Budowlani (siatkówka kobiet)

Oto nasz nowy zwycięzca. Rok temu była trzecia, ale podkreślaliśmy, że potencjał i prognozy są optymistyczne. One się ziściły, bo w końcu w piłkarskiej Ekstraklasie znów rywalizują Widzew i ŁKS, a rezerwy tego drugiego klubu dostały się na szczebel drugoligowy (obecnie pozycja na podium). Z pewnością powiększenie punktacji piłkarskiej pomogło, ale też łódzkie kluby wydatnie pomogły sobie same. 

Piłka nożna zawsze była dla łodzian najważniejsza, ale siatkówka zachowuje też swoją mocną pozycję. Albo nawet bardzo mocną, bo złoty i brązowy medal w siatkarskiej lidze pań przypadły w udziale dwóm łódzkim klubem.  Miasto w centralnej Polsce stało się więc siatkarskim kobiecym zagłębiem. Wejście na szczyt jest jednak niczym przy utrzymaniu się na tej pozycji. Dlatego z ciekawością będziemy obserwować, jak pozycja Łodzi będzie kształtowała się do kolejnego rankingu. Widzew i ŁKS raczej muszą bronić Ekstraklasy, a siatkarki bronić podium. W obu przypadkach jest to zadanie bardzo trudne, ale nie niemożliwe.  

Od wielu lat Łódź plasuje się w ścisłej czołówce różnorodnych rankingów, uwzględniających liczbę drużyn ligowych oraz medali w grach zespołowych. Od 2017 Wydział Sportu podsumowuje medale zdobyte przez kluby z poszczególnych miast w 14 ligach i zawsze Łódź plasuje się w czołowej trójce, kilkakrotnie na pierwszym miejscu. W tym roku także jest wśród trzech miast, obok Lublina i Poznania, których zespoły mają medale mistrzostw Polski seniorek i seniorów w grach.

To efekt konsekwentnej polityki harmonijnego wspierania sportu, zarówno wyczynowego, profesjonalnego, jak i młodzieżowego. Wspierania, a nie utrzymywania. Miasto nie jest bowiem udziałowcem żadnej spółki prowadzącej drużynę ligową i żadnemu z klubów nie pokrywa więcej niż 50 procent budżetu.

Na przestrzeni lat wypracowano natomiast system, w ramach którego kluby mogą liczyć na różnorodną pomoc magistratu. W ramach dotacji miejskich otrzymują m.in. środki na udział w rozgrywkach ligowych, szkolenie sportowe oraz wynajem obiektów. Te ostatnie należą do najlepszych w Polsce, gdyż w minionej dekadzie Łódź realizowała strategię rozwoju bazy, zainwestowała w nią ponad pół miliarda złotych i była krajowym liderem pod względem inwestycji w infrastrukturę sportową. Dzięki temu ligowe kluby z naszego miasta mogą korzystać nie tylko z nowoczesnych stadionów, hal i basenów, ale również z ośrodków treningowych. Sportowcy mogą również liczyć na finansowe nagrody oraz stypendia, bo system ich przyznawania funkcjonuje bardzo dobrze.

Dzięki działaniom miasta powstały więc solidne fundamenty dla rozwoju sportu. Końcowy efekt jest uzależniony od operatywności i profesjonalizmu władz poszczególnych klubów, które mogą też liczyć na wsparcie kibiców. W grach zespołowych połączenie tych wszystkich elementów od dłuższego czasu przynosi efekt w postaci medali w wielu dyscyplinach. W minionych latach wielokrotnie na podium stawały nie tylko łódzkie siatkarki, ale również piłkarki nożne, rugbiści i piłkarze wodni. Te sukcesy są tym cenniejsze, że kluby z Łodzi nie mogą liczyć na wsparcie spółek Skarbu Państwa.

Marek Kondraciuk, dyrektor Wydziału Sportu UM Łódź

Podsumowanie

Tegoroczna edycja Rankingu Miast pokazała dynamikę zmian w polskim sporcie. Przykładowy Lubin i Gdańsk, które były w Top 4 poprzedniej edycji wypadły poza pierwszą piątkę. W zestawieniu pojawiły się nowe twarze, jak choćby Częstochowa czy Bielsko-Biała, o Katowicach nie wspominając. Pokazuje to, że województwo śląskie jest silnie reprezentowane, lepiej niż choćby przed rokiem.

Szczyt tabeli z kolei nie uległ wielkiej zmianie. Nadal w Łodzi, Wrocławiu i Lublinie mieszkańcy mogą mieć powody do zadowolenia. W końcu ich drużyny zapewniły im zaszczytne miejsca na podium. Szczególnie ukłony należą się Łodzi, która wywalczyła pierwsze miejsce kosztem Wrocławia.

W obecnej edycji na wysokich miejscach pojawiło się jednak więcej dużych miast. Warszawa zanotowała solidny awans. Podobnie Kraków i Katowice. Z tej tendencji wyłamał się jedynie Gdańsk. Najwyraźniej ostatnie 12 miesięcy sprzyjało większym ośrodkom, które zdecydowanie poprawiły swoje notowania.

Nie pozostaje nam nic innego, jak pogratulować najlepszym i liczyć na to, że w przyszłym roku walka o czołowe miejsca w rankingu będzie jeszcze ciekawsza. W końcu piłki, jak i krążki, są w grze!